သဒၶါတရား ၄ မ်ိဳး ၄ စားရွိသည္ကို သိေစခ်င္ပါသည္။
(၁) ပသာဒ သဒၶါ
(၂) ၾသကပၸန သဒၶါ
(၃) အာဂမသဒၶါ
(၄) အဓိဂမ သဒၶါ
(၁) ပသာဒ သဒၶါ
(၂) ၾသကပၸန သဒၶါ
(၃) အာဂမသဒၶါ
(၄) အဓိဂမ သဒၶါ
(၁) ပသာဒ သဒၶါ (သို ့) ပသႏၷသဒၶါ
ယံုၾကည္သင့္ ယံုၾကည္ထိုက္ေသာဂုဏ္ကို ျမင္ရၾကားသိရရုံႏွင့္ ေဝဖန္ဆန္းစစ္မႈမပါဘဲ လြယ္လြယ္ႏွင့္ ယံုၾကည္တတ္ေသာ သဒၶါကိုေခၚသည္။ ပညာႏွင့္ယွဥ္၍ ယံုၾကည္ျခင္းမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ သဒၶါအရင္းခံမွ် ၾကည္ညိဳျခင္းျဖစ္သျဖင့္ မခိုင္ၿမဲတတ္ပါ၊ အခ်ိန္မေရြး ပ်က္ၿပယ္သြားႏိုင္ေသာ သဒၶါမ်ိဳးျဖစ္သည္။
ယံုၾကည္သင့္ ယံုၾကည္ထိုက္ေသာဂုဏ္ကို ျမင္ရၾကားသိရရုံႏွင့္ ေဝဖန္ဆန္းစစ္မႈမပါဘဲ လြယ္လြယ္ႏွင့္ ယံုၾကည္တတ္ေသာ သဒၶါကိုေခၚသည္။ ပညာႏွင့္ယွဥ္၍ ယံုၾကည္ျခင္းမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ သဒၶါအရင္းခံမွ် ၾကည္ညိဳျခင္းျဖစ္သျဖင့္ မခိုင္ၿမဲတတ္ပါ၊ အခ်ိန္မေရြး ပ်က္ၿပယ္သြားႏိုင္ေသာ သဒၶါမ်ိဳးျဖစ္သည္။
(၂) ၾသကပၸန သဒၶါ
ဘုရားတရားသံဃာ ရတနာျမတ္သံုးပါး၏ဂုဏ္မ်ားကုိသိျမင္ၿပီးမွ သက္ဝင္ယံုၾကည္ေသာ သဒၶါမ်ိဳးျဖစ္သည္။ ပညာႏွင့္ယွဥ္၍ ယံုၾကည္ျဖစ္ေပၚလာေသာ သဒၶါတရားမ်ိဳးျဖစ္သျဖင့္ ယခုဘဝတြင္ ခိုင္ၿမဲေသာ သဒၶါျဖစ္သည္ ဟူ၍ စိတ္ခ်ရသည္။ ယခုဘဝတြင္ဘာသာေျပာင္းသြားသူ လံုးဝမျဖစ္ႏိုင္ပါ။ သို ့ေသာ္ ေနာင္ဘဝမ်ားတြင္ စိတ္ခ်၍မရျပန္ပါ။ ယခုဘဝမွ ေသသြားလ်ွင္ ေပ်ာက္သြားတတ္ေသာ သဒၶါမ်ိဳး ျဖစ္သည္။
ဘုရားတရားသံဃာ ရတနာျမတ္သံုးပါး၏ဂုဏ္မ်ားကုိသိျမင္ၿပီးမွ သက္ဝင္ယံုၾကည္ေသာ သဒၶါမ်ိဳးျဖစ္သည္။ ပညာႏွင့္ယွဥ္၍ ယံုၾကည္ျဖစ္ေပၚလာေသာ သဒၶါတရားမ်ိဳးျဖစ္သျဖင့္ ယခုဘဝတြင္ ခိုင္ၿမဲေသာ သဒၶါျဖစ္သည္ ဟူ၍ စိတ္ခ်ရသည္။ ယခုဘဝတြင္ဘာသာေျပာင္းသြားသူ လံုးဝမျဖစ္ႏိုင္ပါ။ သို ့ေသာ္ ေနာင္ဘဝမ်ားတြင္ စိတ္ခ်၍မရျပန္ပါ။ ယခုဘဝမွ ေသသြားလ်ွင္ ေပ်ာက္သြားတတ္ေသာ သဒၶါမ်ိဳး ျဖစ္သည္။
(၃) အာဂမသဒၶါ
နိယတဗ်ာဒိတ္ေတာ္ ခံယူရရွိထား ၿပီးေသာ ဘုရားေလာင္းတို ့၏ သဒၶါမ်ိဳးျဖစ္သည္။ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားျဖစ္ေတာ္မူသည့္ ဘဝအထိ ဘဝတိုင္းအစဥ္ၿမဲလ်က္ရွိသည္။
နိယတဗ်ာဒိတ္ေတာ္ ခံယူရရွိထား ၿပီးေသာ ဘုရားေလာင္းတို ့၏ သဒၶါမ်ိဳးျဖစ္သည္။ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားျဖစ္ေတာ္မူသည့္ ဘဝအထိ ဘဝတိုင္းအစဥ္ၿမဲလ်က္ရွိသည္။
(၄) အဓိဂမ သဒၶါ
ဝိပႆနာဘာဝနာတရား ပြားမ်ားအားထုတ္လွ်င္ ဒုကၡဆံုးရာ သႏၱိသုခ အၿငိမ္းဓာတ္ နိဗၺာနဓာတ္ ကုိ မဂ္ဥာဏ္ ဖိုလ္ဥာဏ္ျဖင့္ သိျမင္ရရွိေတာ္မူသြားၾကေသာ အရိယာပုဂၢိဳလ္မ်ား၏ ယံုၾကည္မႈသဒၶါတရားကို ေခၚသည္။ ဘယ္ႏွစ္ဘဝဘဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဘယ္ႏွစ္ဘဝဘဲ ေျပာင္းေျပာင္း ပရိနိဗၺာန္ဝင္စံေသာ အခ်ိန္အထိ ဘဝဆက္တိုင္းမွာ ခိုင္ၿမဲ ပကတိ ခိုင္ၿမဲလ်က္ရွိေနမည့္ သဒၶါမ်ိဳးျဖစ္သည္။
နတ္ျပည္မွ စုတိခါနီးတြင္ အျခားေသာနတ္မ်ား၏ေနာက္ဆံုးမွာတမ္းမွာ လူ ့ဘံုဘဝသြားျဖစ္ကာ ဤ အဓိဂမ သဒၶါ မ်ိဳးရွိေသာအဆင့္ ေရာက္ေအာင္ ထိမ္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ရန္ အထူးသတိေပးမွာၾကားၾကသည္။-
ကုသ္ိုလ္အစ သဒၶါက
သဒၶါတရားသည္ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈမ်ား အနႏၱျပဳလုပ္ေအာင္ျမင္ႏိုင္ရန္ အဓိကလိုအပ္ေပသည္။ အိုနာေသေရး သံသရာေဘးဘယ ဝဲၾသဃ ေရအယဥ္ကို ကူးေျမာက္ေက်ာ္လႊားသြားႏိုင္ရန္မွာဤ သဒၶါတရား ကိုအမွီျပဳၿပီးကူးခတ္သြားရမည္ျဖစ္သည္။ ထို ့ေၾကာင့္ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားတြင္ သဒၶါတရား ကိုဥပမာအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ဂုဏ္ယူဖြင့္ဆို ေထာပနာျပဳထားၾကေပသည္။
ဝိပႆနာဘာဝနာတရား ပြားမ်ားအားထုတ္လွ်င္ ဒုကၡဆံုးရာ သႏၱိသုခ အၿငိမ္းဓာတ္ နိဗၺာနဓာတ္ ကုိ မဂ္ဥာဏ္ ဖိုလ္ဥာဏ္ျဖင့္ သိျမင္ရရွိေတာ္မူသြားၾကေသာ အရိယာပုဂၢိဳလ္မ်ား၏ ယံုၾကည္မႈသဒၶါတရားကို ေခၚသည္။ ဘယ္ႏွစ္ဘဝဘဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဘယ္ႏွစ္ဘဝဘဲ ေျပာင္းေျပာင္း ပရိနိဗၺာန္ဝင္စံေသာ အခ်ိန္အထိ ဘဝဆက္တိုင္းမွာ ခိုင္ၿမဲ ပကတိ ခိုင္ၿမဲလ်က္ရွိေနမည့္ သဒၶါမ်ိဳးျဖစ္သည္။
နတ္ျပည္မွ စုတိခါနီးတြင္ အျခားေသာနတ္မ်ား၏ေနာက္ဆံုးမွာတမ္းမွာ လူ ့ဘံုဘဝသြားျဖစ္ကာ ဤ အဓိဂမ သဒၶါ မ်ိဳးရွိေသာအဆင့္ ေရာက္ေအာင္ ထိမ္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ရန္ အထူးသတိေပးမွာၾကားၾကသည္။-
ကုသ္ိုလ္အစ သဒၶါက
သဒၶါတရားသည္ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈမ်ား အနႏၱျပဳလုပ္ေအာင္ျမင္ႏိုင္ရန္ အဓိကလိုအပ္ေပသည္။ အိုနာေသေရး သံသရာေဘးဘယ ဝဲၾသဃ ေရအယဥ္ကို ကူးေျမာက္ေက်ာ္လႊားသြားႏိုင္ရန္မွာဤ သဒၶါတရား ကိုအမွီျပဳၿပီးကူးခတ္သြားရမည္ျဖစ္သည္။ ထို ့ေၾကာင့္ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားတြင္ သဒၶါတရား ကိုဥပမာအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ဂုဏ္ယူဖြင့္ဆို ေထာပနာျပဳထားၾကေပသည္။
သဒၶါဆိုတာ စၾကာမင္း၏ ပတၱျမားႏွင့္ တူသည္။
သဒၶါတရားသည္ လက္ႏွင့္တူသည္။
သဒၶါတရားသည္ အရင္းအႏွီးဥစၥာႏွင့္ တူသည္။
သဒၶါတရားသည္ မ်ိဳးေစ့ႏွင့္တူသည္။
